Wat je bent of wat je kunt?

Dagelijks leren, heerlijk. Elke dag weer hoop ik iets te horen, te zien of te lezen dat ik nog niet wist. Helemaal als het betekent dat ik er lang en diep over na wil denken. Afgelopen weekend las ik de volgende theorie die, eerlijk gezegd, haaks staat op de mening die ik altijd was toegedaan, maar... het is wel de harde waarheid. Ik ben heel benieuwd wat jullie ervan vinden.

De persoon die het stuk geschreven had poneerde de stelling dat het in het leven niet gaat om wie/hoe je bent maar vooral om wat je kunt. Hij vroeg personen om vijf dingen over zichzelf te vertellen. Er kwam bijvoorbeeld: "ik ben netjes, georganiseerd, vriendelijk, geduldig en behulpzaam". Daarna kwam de vraag: "vertel nu eens over vijf dingen die je kunt". Daar kwam minder vlot antwoord op. Hij stelde vervolgens dat alles in de maatschappij nou juist draait om wat je kunt; wie kan het uiteindelijk schelen wie je bent? Ehm, WATTE?! Deze uitleg volgde:

Stel, je loopt met je lief over straat. In een winkel die jullie passeren is een gewapende overval bezig en je lief wordt geraakt door een verdwaalde kogel en valt bloedend op de grond. Een omstander, die alles gezien heeft, snelt toe en haalt een zakmes uit zijn binnenzak met de intentie de kogel te verwijderen. Je vraagt of hij dokter is. Nee, maar hij is wel vriendelijk, behulpzaam en betrokken. Je vraagt of hij dit eerder heeft gedaan en weet hoe te opereren? Nee, maar hij heeft goede intenties en hij is betrouwbaar. Op dat moment heb je dan toch liever een botte rotzak die een geniaal chirurg is, toch? Toen begon ik te begrijpen waar de schrijver heen wilde en ik moest denken aan de serie "House". Wel eens gezien? Gaat over een briljante arts. Hij is onvriendelijk, egoïstisch, bot, beledigend, offensief, schendt normen en waarden... maar ze hebben hem nodig. Hij is briljant arts. Ik denk dan ook aan het personage dat Leonardo di Caprio speelt in "The Wolf of Wall Street". Hij krijgt alles verkocht en weet mensen feilloos in te pakken, maar of hij een goed mens is? Bepaald niet.

Heb jij ook wel eens te maken gehad met een persoon waar je stekels bij omhoog gaan en die weerzin bij je oproept, maar waar je tóch mee in zee gaat omdat die persoon een professional is die wat jij wilt perfect gedaan krijgt? Een onuitstaanbare makelaar die wel je droomhuis voor je vindt tegen een mooie prijs. Een arrogante bal van een verzekeraar die wel een voordelig pakket voor je samenstelt? Een tandarts die je graag zijn vingers eraf zou willen bijten, maar die wel snel en pijnloos werkt? Voorbeelden genoeg, denk ik. Roept u maar!

Deze vragen popten op in mijn hoofd:

• Stel, je stopt met wat je altijd deed en je ziet je kenniskring kleiner worden. Wil dat dan zeggen dat men meer geïnteresseerd was in wat je deed dan in wie je bent?

• Draait vriendschap wél om wie je bent omdat je in vriendschap niets van de ander nodig hebt of gedaan wilt krijgen?

• Wanneer je het over "ware liefde" hebt, is diegene dan, misschien onbewust, de ideale combi voor jou van "zijn" en "doen"?

• Wanneer relaties stuk lopen, zit het hem dan vaak in het "doen" gedeelte? Word je verliefd op wie iemand is en word je dan vervolgens teleurgesteld dat diegene niet alles kan of doet waar je behoefte aan hebt?

• En andersom: dat je vooral aangetrokken wordt door wat iemand doet en dat vervolgens blijkt dat die ander niet is wie je hoopte?

• Wanneer je onzeker bent en denkt dat je niet veel (goed) kunt, ga je dan compenseren met extra "zijn"? (Extra lief, extra attent, extra behulpzaam etc.)

• Wordt, wanneer je je leven qua zekerheden die je bemachtigd hebt door "doen" (huis, baan, spaarpotje) steeds meer op orde hebt "zijn" dan belangrijker?

• En, zie vorige vraag, betekent dit dat de jeugd meer "doen" gericht is, omdat ze nog veel willen bereiken en vergaren en de ouderen meer "zijn" gericht?

• Hoe verhoudt zich dat dan met het feit dat veel jongeren momenteel een houding hebben van "er is meer dan werk?"

Wat denken jullie?